na niby
  • dżedżochron, pokładnik, tugo
    11.04.2014
    11.04.2014
    Witam.
    Ostatnio wśród młodzieży (do której jeszcze poniekąd należę) słyszę „dziwne słowa”, jak np. dżedżochron (zamiast parasola) i pokładnik (zamiast kasjera). Źródła tych słów są dość jasne, jednak z jednym słowem nie jest tak łatwo: z tugo, które (jak wywnioskowałem z kontekstu) oznacza mniej więcej smutek. Skąd to mogło się wziąć i co Szanowana Poradnia o takich działaniach myśli?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Interpunkcja potocznych konstrukcji składniowych
    5.07.2018
    5.07.2018
    Szanowni Państwo,
    czy w oznaczonym miejscu powinien stać przecinek: Jaką masz myśl? Taką, żeby tu zostać na noc(,) czy żeby co? Wątpliwość bierze się stąd, że nie wiem, czy należy to interpretować jako skróconą strukturę: Taką, żeby tu zostać na noc, czy taką, żeby co?, która uzasadniałaby przecinek, czy może powinniśmy po prostu pominąć przecinek na podstawie reguły [374] WSO.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • morowy
    1.03.2014
    1.03.2014
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie, w jaki sposób słowo morowy z nacechowanego negatywnie zyskało dzisiejsze pozytywne znaczenie. Niestety nie udało mi się nigdzie znaleźć informacji na ten temat, być może mogliby Państwo pomóc?
    Z wyrazami szacunku
  • nasza „eksortografia"
    21.11.2001
    21.11.2001
    1. Jaka jest pisownia przedrostka eks-? Uczono mnie, że łączna, chyba że wyraz, który on poprzedza, jest zwykle pisany dużą literą, np. eksżona, ale eks-Polak. Ostatnio kilka razy spotkałam się z pisownią z myślnikiem w każdym z tych przypadków.
    2. Jakie zmiany zaszły w pisowni po ostatniej rewolucji ortograficznej?
  • nazwy ulic
    16.11.2008
    16.11.2008
    Na większości ulic w miastach są napisane nazwy: ul. 11 Listopada, ul. 3 Maja. Zapytuję, dlaczego nazwa miesiąca na tych ulicach jest pisana dużą literą, skoro pierwszym wyrazem jest niby liczba. Dziękuję serdecznie za odpowiedź.
  • Neologizm przymroczony

    12.05.2024
    12.05.2024

    Dobry wieczór.

    Słowo przymroczony w słownikach zdaje się nie występować. Czy jego użycie w tekstach publikowanych jest zatem poprawne? Intuicja podpowiada, że jego znaczenie byłoby podobne jak zamroczony, tylko że w mniejszym stopniu (analogicznie jak np. przymrużone – zmrużone [oczy]). Wydaje się, że przymroczony może być np. umysł (z braku snu), oczy (od dużego ciężaru), sportowiec (od wysiłku), pokój (od braku światła), świat, dusza czy serce (od zła).

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę dużo światła

    PZ

  • (NIE)POMOŻESZ MI

    11.04.2024
    11.04.2024

    Szanowni Państwo,

    mam dylemat, jak zapisać tytuł książki:

    (Nie)pomożesz mi

    (Nie)Pomożesz mi

    A może jeszcze inaczej? I dlaczego?

    Ten nawias musi zostać, tak sobie życzy autor i wydawca wydawca. Bardzo proszę o wskazanie właściwego rozwiązania.

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Monika T.

  • Pro Simfonica

    23.12.2021
    23.12.2021

    Szanowni Państwo,

    pytanie dotyczy zasad deklinacji słów obcych (lub niby obcych) zakończonych na -ica. Dla przykładu: zespół muzyczny Pro Simfonica w mianowniku, przyjmie formę w dopełniaczu Pro Simfonici (jak forsują niektórzy i dalej np. z Pro Simfonicą), czy jednak Pro Simfoniki (i z Pro Simfoniką itd.). Druga opcja wydaje mi się bardziej zgrabna mimo odejścia od pis formy podstawowej, ale nie mogę odszukać reguły, która dałaby mi jednoznaczną odpowiedź.

    Z poważaniem, K. Lembicz

  • psubrat
    6.12.2005
    6.12.2005
    Witam!
    Czasem słowniki podają formy oczywiste, a niby przypadkiem omijają te sprawiające kłopot… Jaki jest celownik od psubrat, a jeśli -owi, to skąd ta róźnica w stosunku do brat i współbrat?
    Pozdrawiam.
  • teleniby-nauka
    21.04.2020
    21.04.2020
    Szanowni Państwo!
    W związku z pandemią dzieci uczą się teraz w domach, częściowo za pośrednictwem internetu. Chciałabym zapytać, czy ten stan można by opisać słowem teleniby-nauka. Wiem, że łatwiej i naturalniej byłoby napisać niby-telenauka, jednak jest w tym wypadku lekka zmiana znaczenia, a wydaje mi się, że zasady ortografii dopuszczają pierwszą zaproponowaną formę. Bardzo proszę o komentarz.
    Z poważaniem
    Agnieszka Buczkowska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego